Tư thế ngủ vô cùng quan trọng vì nó quyết định trực tiếp tới chất lượng của giấc ngủ, cũng như tình trạng sức khoẻ của cơ thể. Nằm ngủ đúng sẽ có lợi cho hệ tim mạch, hệ hô hấp, đem lại cảm giác dễ chịu và thoải mái cho cơ thể.
Có những tư thế ngủ phổ biến như sau:
1. Tư thế nằm sấp
Khi nằm sấp, một số cơ dây chằng của chân và bụng không được thả lỏng và nghỉ ngơi hoàn toàn. Dưới sức nặng của cơ thể, hoạt động của vùng ngực bị hạn chế, ảnh hưởng xấu tới sự hô hấp của phổi, sự tuần hoàn máu và sự co bóp của tim.
Khi nằm sấp, đầu thường lệch sang một bên để quá trình hô hấp được thuận lợi. Lâu ngày, các cơ quan bên cổ dễ bị kéo căng, dễ gây nên các chứng đau ở vùng cổ, vùng sau gáy sau khi ngủ dậy hoặc các bệnh về đốt sống cổ.
Trẻ em và những người ở độ tuổi thanh thiếu niên không nên nằm ngủ ở tư thế này vì nó sẽ ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển của vùng ngực và vùng bụng.
Phụ nữ có thai tuyệt đối không nằm sấp khi ngủ, ngay cả trong những tháng đầu mang thai. Sức nặng của cơ thể đè lên tử cung, các động mạch chủ và các khoang tĩnh mạch, ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động của tim cũng như sự phát triển của thai nhi.
Nằm ngủ ở tư thế này làm tăng nguy cơ sẩy thai hoặc đẻ non và cũng là nguyên nhân gây nên chứng phù thũng chân ở phụ nữ mang thai.
2. Tư thế nằm ngửa
Khi nằm ngửa, thân thẳng, chân tay ở tư thế thoải mái. Nhiều người cho rằng, tư thế nằm ngửa có lợi cho cột sống và khung xương, giúp phát triển chiều cao. Tuy nhiên, cũng giống như tư thế nằm sấp, một bộ phận cơ bắp của thân và chân vẫn không được buông lỏng hoàn toàn.
Việc đặt hai tay lên ngực khi nằm ngửa sẽ cản trở hoạt động của tim, thậm chí có thể gây mộng du hay những cơn mơ kinh hoàng khi ngủ. Nhiều người ngáy to khi ngủ ở tư thế này vì khi nằm ngửa yết hầu sa xuống và bị khí thở kích thích tạo nên âm thanh.
3. Tư thế nằm nghiêng
Đây là trạng thái nghỉ ngơi tốt nhất cho cơ thể. Khi nằm nghiêng, thân hơi cong về phía trước, các khớp của chi được buông lỏng hoàn toàn, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hô hấp cũng như hoạt động của tim.
Có ý kiến cho rằng: khi nằm nghiêng, thân và lưng gập lại sẽ không tốt cho cột sống. Hoàn toàn không phải như vậy. Ban ngày khi đi, đứng hoặc làm việc, các cơ lưng và cột sống phải thẳng để chịu sức ép từ trọng lượng của cơ thể vì vậy, khi ngủ ở tư thế nằm nghiêng, cột sống và lưng sẽ được thả lỏng, nghỉ ngơi, khôi phục lại độ đàn hồi và mềm dẻo của mình.
Ngoài các tư thế ngủ nói chung, vị trí đầu và cổ khi ngủ cũng rất quan trọng. Khi ngủ, các đốt sống cổ thường hơi nghiêng về phía trước. Nếu không dùng gối hoặc gối quá thấp thì các cơ cổ không được thư giãn, các mạch máu ở phần đầu dễ bị ứ huyết, sau khi ngủ dậy sẽ có cảm giác đau đầu hoặc mí mắt hơi phù. Ngược lại, nếu dùng gối quá cao, cơ cổ sẽ bị kéo căng, động mạch cổ bị chèn ép, sau khi ngủ dạy sẽ thấy mỏi cổ, choáng váng. Độ dày của gối tốt nhất là từ 8 - 15cm.